Czym się różni kosmetyk naturalny od konwencjonalnego?

Kosmetyki naturalne przebojem zdobywają rynek. Nie jest to tylko chwilowa moda, ale efekt rosnącej świadomości konsumentów, którzy coraz częściej szukają produktów tworzonych z troską o środowisko. Czym różni się kosmetyk naturalny od konwencjonalnego? Poznaj różnice i podobieństwa.

Co to są kosmetyki naturalne?

Precyzyjna odpowiedź na to pytanie, która już w zetknięciu z produktem pozwoliłaby rozróżnić kosmetyk naturalny od konwencjonalnego, jest trudna. Po pierwsze, dlatego że jedne i drugie są zbudowane podobnie. Ich skład to najczęściej woda, tłuszcz, substancje aktywne, emulgatory, konserwanty oraz zapachy. Po drugie, wciąż jeszcze brak jednej, zebranej w formę encyklopedyczną, definicji pojęcia kosmetyków zarówno naturalnych, jak i konwencjonalnych. Większość producentów, jak też osób z branży, wymienia jednak podobne cechy takich produktów, na podstawie których można przynajmniej próbować je zdefiniować.

Gdybyśmy my mieli stworzyć taki ogólny opis kosmetyków naturalnych, wyglądałby następująco:

Kosmetyki naturalne to produkty, do których wytworzenia stosowane są w większości surowce naturalne, głównie pochodzenia roślinnego (oleje, wyciągi), a sama produkcja opiera się wyłącznie na procesach fizycznych.

W odróżnieniu od procesów chemicznych, w wyniku których powstają nowe pierwiastki i związki, procesy fizyczne zmieniają jedynie właściwości fizyczne substancji, np. olej w połączeniu z wodą i odpowiednim emulgatorem może tworzyć strukturę kremu.

W kosmetykach konwencjonalnych, podobnie jak w naturalnych, występują te same rodzaje składników (woda, tłuszcz, emulgator itp.). Diabeł jednak tkwi w szczegółach, tj. w pochodzeniu i procentowej zawartości danego surowca.

Zdecydowana większość składników kosmetyku naturalnego ma pochodzenie roślinne. Na przykładzie składu kremu wygląda to następująco:

• woda (faza wodna) – najczęściej woda kwiatowa, tzw. hydrolat (np. różany, oczarowy itp.), który zawiera składniki aktywne (ok. 45%),
• tłuszcz (faza tłuszczowa) – zimnotłoczone oleje i masła roślinne (np. olej lniany, oliwa z oliwek, olej z pestek winogron, masło mango, masło shea itp.), które zawierają składniki aktywne (ok. 25%),
• emulgatory – m.in. lecytyna sojowa i inne substancje roślinne o budowie hydrofilowo-lipofilowej, np. Biophilic C, pozwalającej na trwałe łączenie wody i tłuszczu, często również zawierają składniki aktywne (zawartość w kosmetyku – ok. 26%),
• składniki aktywne – ekstrakty roślinne, zimnotłoczone oleje, surowce wytwarzane na bazie roślin, np. Aquaxtrem™ (ekstrakt z korzenia rabarbaru i roślinny propanediol), Lyco-Sol (ekstrakt z nasion pomidora zwyczajnego i olej z pestek moreli), SKINectura (ekstrakt z kwiatu kangurza łapa)[i],
• konserwanty – naturalne, takie jak oleje roślinne lub bezpieczne, łagodne, certyfikowane konserwanty syntetyczne, stosowane w produkcji żywności (maksymalnie do 2%),
• zapach – naturalny (pochodzący z surowców), olejki eteryczne, a także – ze względu na drażniący potencjał olejków – syntetyczne substancje zapachowe, które są łagodniejsze dla skóry (maksymalnie do 2%).

Warto dodać, że kosmetyki naturalne obecnie nie są związane z wielkim przemysłem. Często ich producentami są małe firmy lub wytwarza się je w manufakturach.

Co to są kosmetyki konwencjonalne?

Kosmetyki konwencjonalne to produkty wytwarzane przemysłowo, w których większość surowców to substancje syntetyczne. Zarówno jakościowy, jak też ilościowy skład takich produktów zdecydowanie różni się od naturalnych:

• woda (faza wodna) – najczęściej woda destylowana, obojętna dla skóry, nie zawiera składników aktywnych (zawartość w kosmetyku – ok. 65%),
• tłuszcz (faza tłuszczowa) – oleje mineralne (np. wazelina, parafina), nie zawierają składników aktywnych, jednak nie są obojętne dla skóry – mogą podrażniać, alergizować, a przede wszystkim, oblepiają skórę nieprzepuszczalną warstwą, niepozwalającą jej oddychać (zawartość w kosmetyku – ok. 15%),
• emulgatory – syntetyczne, m.in. wszystkie tzw. PEG-i, czyli rodzaj glikolu polietylenowego, mogące podrażniać skórę (zawartość w kosmetyku – ok. 10%),
• składniki aktywne – ekstrakty i oleje roślinne, ale także składniki wytwarzane syntetyczne, które często nie są biozgodne ze skórą i nie mają zdolności przenikania przez nią, a więc działają tylko powierzchniowo (ok. 5%),
• konserwanty – konserwanty syntetyczne, np. parabeny, fenoksyetanol, pochodne mocznika i formaldehydu itp. (do 4%),
• zapachy, barwniki – syntetyczne kompozycje zapachowe (1%).

Pielęgnacja naturalna czy konwencjonalna?

Decyzja, czy do naszej pielęgnacji wybierzemy kosmetyki naturalne, czy konwencjonalne, należy oczywiście do nas. Kontrowersyjne substancje znajdujące się w tych drugich, takie jak np. parabeny, parafiny, oleje mineralne, SLS i SLES, PEG-i, silikony itd., zostały przebadane pod kątem bezpieczeństwa dla skóry i organizmu oraz oficjalnie dopuszczone jako surowce kosmetyczne na terenie Unii Europejskiej^[ii]. Ponadto część konsumentów bardziej ceni sobie szybki efekt na skórze niż długofalowe stymulowanie jej naturalnych zdolności regeneracyjnych. Jeden i drugi przypadek ma swoje wady i zalety.

Kosmetyki naturalne – zalety i wady

ZALETY kosmetyków naturalnych

• wysoka biozgodność ze skórą, a co za tym idzie – wysoka tolerancja,
• bardzo dobre przenikanie w głąb skóry, dzięki czemu składniki aktywne działają głębiej, a co za tym idzie – ich skuteczność jest znacznie wyższa,
• brak zawartości substancji potencjalnie szkodliwych dla zdrowia, w tym ropopochodnych,
• długofalowe wsparcie naturalnych procesów zachodzących w skórze,
• skuteczne stymulowanie skóry do odnowy,
• dostarczanie dużej ilości substancji odżywczych, witamin i minerałów,
• zawartość bezpiecznych konserwantów lub ich brak (kosmetyki, które należy przechowywać w lodówce).

WADY kosmetyków naturalnych

• mogą wywoływać alergie, w szczególności u osób, które są uczulone na niektóre produkty, np. orzechy, pomidory itp., stanowiące źródło ekstraktów,
• specyficzne i często mocne zapachy,
• krótki termin przydatności,
• myjące kosmetyki naturalne mniej się pienią,
• cena dobrych i skutecznych, zawierających duże ilości składników czynnych kosmetyków naturalnych bywa stosunkowo wysoka.

Kosmetyki konwencjonalne – zalety i wady

ZALETY kosmetyków konwencjonalnych

• szybki efekt – w przypadku dobrze dobranego produktu poprawa wyglądu skóry jest widoczna bardzo szybko,
• łatwość spieniania (w przypadku produktów myjących) i rozprowadzania na skórze (dzięki silikonom),
• wysoka dostępność – kosmetyki konwencjonalne można znaleźć w wielu sklepach i drogeriach, a ich przeciętne ceny są niższe od cen kosmetyków naturalnych.

WADY kosmetyków konwencjonalnych

• doraźne działanie – poprawa wyglądu skóry, mimo że widoczna bardzo szybko, jest powierzchowna i krótkotrwała,
• zawartość kontrowersyjnych składników, w tym szkodliwych konserwantów,
• tworzenie na skórze nieprzepuszczalnej warstwy,
• wysoki potencjał drażniący i alergizujący.

Dlaczego kosmetyki naturalne są lepsze od konwencjonalnych?

Kosmetyki konwencjonalne działają doraźnie i bardziej „przykrywają” problemy niż faktycznie na nie pomagają. Dzięki temu, że maskują niedoskonałości, dają złudzenie skuteczności. Jednakże w momencie, gdy przestajemy je stosować, stan skóry okazuje się nie zmieniać, a często nawet pogarszać. Działanie kosmetyków naturalnych jest długofalowe – nie zawsze widoczne od razu, choć zdarzają się wyjątki, jednak roślinne substancje aktywne wnikają w skórę, pobudzając ją do odnowy i wspierając zachodzące w niej procesy fizjologiczne. Istotnym atutem kosmetyków naturalnych jest fakt, że zarówno one same, jak też proces ich wytwarzania są przyjazne dla środowiska. Dla wielu osób, którym nieobojętny jest los naszej planety, jest to wręcz podstawowa zaleta tego rodzaju produktów.

^[i] Procentowej zawartości substancji czynnych w kosmetykach naturalnych nie podajemy, gdyż znajdują się one w większości tworzących je surowców.

^[ii] http://www.kosmopedia.org/bezpieczenstwo_kosmetykow/szkodliwe_skladniki_kosmetykow/