Aloes w kosmetyce. Roślina do zadań specjalnych

Są takie surowce, które są wyjątkowe niezależnie od tego, czy stosujemy je jako samodzielne kosmetyki, czy dodajemy do produktów. Jednym z nich jest aloes w różnych postaciach.

Aloes – co to za roślina?

Aloes jest sukulentem pochodzącym z Półwyspu Arabskiego i Afryki, ale uprawianym obecnie w większości krajów na świecie. Z Bliskiego Wschodu i kontynentu afrykańskiego powędrował (jeszcze w starożytności) m.in. do Chin i Indii. Od zawsze znano jego lecznicze właściwości, których katalog jest bardzo obszerny. 

Choć często hodujemy go w swoich domach, nie zawsze zdajemy sobie sprawę z tego, że jego miąższ możemy wykorzystywać choćby jako szybki i skuteczny środek na oparzenia. Miąższ tej rośliny tworzy aż w 96% woda, a 4% to sucha masa, w której jednak znajdziemy całe bogactwo witamin, minerałów i innych dobroczynnych dla naszego organizmu substancji.

Miąższ aloesu – co zawiera?

Oto lista tylko części składników aloesu^[i]:

• witaminy C i E oraz witaminy z grupy B, w tym kwas foliowy (B9),
• beta-karoten,
• związki nieorganiczne: cynk, chrom, fosfor, magnez, mangan, miedź, potas, sód, wapń, żelazo, 
• liczne polifenole, m.in. katechinę, 
• kwasy organiczne, m.in. bursztynowy, cynamonowy, salicylowy, cytrynowy, winowy, jabłkowy,
• aminokwasy – alanina, cystyna, hydroksyprolina, kwas glutaminowy, prolina, seryna, tyrozyna,
• enzymy wspomagające rozkładanie tłuszczów i cukrów – aliiaza, alkaliczna fosfataza, amylaza, karboksypeptydaza, katalaza, celulaza, lipaza i peroksydaza,
• bradykinaza – enzym, który zmniejsza stany zapalne,
• nienasycone kwasy tłuszczowe – linolowy i oleinowy,
• antrachinony – związki fenolowe (działają przeczyszczająco), w tym aloina i emodyna, które wykazują działanie przeciwbólowe, antybakteryjne i przeciwwirusowe,
• saponiny – pochodne cukrów, które działają przeciwzapalnie, a ponadto przyspieszają trawienie tłuszczów i działają moczopędnie,
• sterydy roślinne – cholesterol, kampesterol, β-sizosterol i lupeol, które działają przeciwzapalnie,
• hormony (auksyny i gibereliny) – przyspieszają gojenie się ran i mają działanie przeciwzapalne.

Właściwości zdrowotne aloesu

Ze względu na bogactwo dobroczynnych substancji aloes wykazuje właściwości znacząco poprawiające stan zdrowia naszego organizmu, m.in.:

• wspomaga układ krwionośny – obniża poziom cukru i cholesterolu we krwi,
• wspomaga układ pokarmowy – poprawia metabolizm, perystaltykę jelit, ma działanie przeciwzaparciowe, przeczyszczające, 
• wspomaga układ odpornościowy – wzmacnia ochronę autoimmunologiczną organizmu,
• działa przeciwzapalnie, bakteriobójczo, przeciwgrzybiczo, oczyszczająco i nawilżająco,
• ma łagodne działanie przeciwbólowe.

Aloes w kosmetyce – jak działa na skórę?

Aloes ma wielofunkcyjny wpływ także na skórę:

• wspomaga dotlenianie komórek skóry, 
• zawiera naturalne antyutleniacze, ma działanie przeciwstarzeniowe,
• podnosi poziom kolagenu i elastyny w skórze,
• nawilża, jest naturalnym humektantem,
• działa grzybobójczo, bakteriobójczo i przeciwzapalnie,
• łagodzi objawy chorób skórnych, takich jak egzema, łuszczyca, alergia czy zmiany trądzikowe,
• działa przeciwświądowo,
• ma działanie ściągające,
• łagodzi zmiany skórne i odbudowę uszkodzonych komórek, np. w przypadku otarć, odmrożeń czy oparzeń,
• ma działanie łagodzące w przypadku chorób skórnych, takich jak alergia, łuszczyca, egzema czy zmiany potrądzikowe.

Do jakiej cery zaleca się kosmetyki z aloesu?

Aloes jest składnikiem kosmetycznym o bardzo dużej uniwersalności. Dlatego mogą go stosować osoby z każdym rodzajem cery. Szczególnie cenią go producenci tworzący kosmetyki naturalne, bo jest nie tylko wielofunkcyjny, ale też bezpieczny. Nie tylko rodzaj ceny nie ma znaczenia. Aloes jest łagodny i bezpieczny także dla kobiet w ciąży i matek karmiących.  

Ze względu na silne właściwości łagodzące i nawilżające składnik ten docenią szczególnie osoby, które mają cerę suchą, wrażliwą, odwodnioną, a także skłonną do podrażnień, zaczerwienień i alergiczną. Aloes sprawdzi się również w przypadku cery tłustej czy trądzikowej. Nie zapycha porów, a jednocześnie działa bakteriobójczo i przeciwzapalnie.

Jak prawidłowo stosować kosmetyki z aloesu?

Ekstrakt z aloesu to często spotykany w kosmetyce składnik wielu produktów. Szczególnie upodobały go sobie firmy oferujące kosmetyki naturalne. Ich prawidłowe stosowanie zależy od rodzaju i przeznaczenia produktu oraz zaleceń producenta. Inaczej i z inną częstotliwością będziemy stosować tonik, a inaczej krem do rąk.

W sklepach dostępny jest również żel aloesowy – wyciskany z liści tej rośliny, a następnie albo pasteryzowany, albo stabilizowany chemicznie. Stosowanie żelu nie jest trudne i nie wymaga specjalnego przygotowania. Szukając takiego produktu, warto jednak zwrócić uwagę na to, aby stężenie aloesu było jak najwyższe. Kupując żel 99-procentowy ze sprawdzonego źródła, mamy pewność, że zawiera on wszystkie cenne dla naszej skóry składniki.

Taki żel możemy stosować na wiele sposobów i na całe ciało, na przykład:

• jako nawilżające serum do twarzy – niewielką ilość żelu nakładamy na skórę po jej oczyszczeniu i tonizacji, następnie po wchłonięciu aplikujemy krem,
• jako lekki kosmetyk pod oczy – nawilża, a także zmniejsza cienie i obrzęki,
• jako maseczkę nawilżającą do twarzy – nakładamy wówczas na twarz grubą warstwę żelu, a po kilkunastu minutach ściągamy nadmiar chusteczką i wklepujemy krem, 
• zastępując żelem nawilżający balsam do ciała – to świetny pomysł na przykład po opalaniu, ponieważ aloes łagodzi skórę po oparzeniach słonecznych.

Aloes na włosy – czy to dobry pomysł?

Aloes doskonale działa nie tylko na skórę, ale też na włosy i skórę głowy. Żel aloesowy można stosować na wiele sposobów:

• jako wcierkę w skórę głowy – odrobinę wcieramy w suchy skalp lub po umyciu włosów, nie spłukujemy, aloes łagodzi podrażnienia i świąd, a także objawy łupieżu, ponadto odżywia cebulki, dzięki czemu pozytywnie wpływa na porost włosów,
• jako maskę nawilżającą w olejowaniu włosów – najpierw nakładamy żel aloesowy, a następnie olej i po upływie minimum godziny spłukujemy ciepłą wodą i myjemy głowę,
• jako serum nawilżające na końcówki – odrobinę aloesu wcieramy w końcówki suche lub po umyciu, nie spłukujemy,
• jako składnik domowej maski do włosów (wymieszany np. z oliwą z oliwek lub cytryną).

Stosując aloes na włosy i skórę głowy, możemy się spodziewać, że będą one nawilżone, wygładzone i lśniące. Ponadto odżywimy cebulki, wzmacniając włosy, a także nawilżymy skórę głowy, złagodzimy ewentualny świąd i podrażnienia oraz pozbędziemy się suchego łupieżu.

Jak zrobić kosmetyk z aloesu?

Aloes może być bazą do wielu domowych kosmetyków, więc jeśli hodujemy go u siebie, warto wykorzystać jego właściwości. Wymaga to niestety włożenia pewnego wysiłku, jednak efekty na pewno mile nas zaskoczą. Tym, którzy nie mają czasu lub chęci samodzielnego robienia produktów, polecam znalezienie gotowych kosmetyków zawierających ekstrakt z aloesu lub sok wyciskany z niego.

Chcąc zrobić domowy kosmetyk z aloesu, odcinamy dolne liście rośliny i usuwamy kolce. Między skórką a właściwym miąższem znajduje się żółtawa warstwa aloiny (trującej substancji o właściwościach silnie przeczyszczających). Aby się jej pozbyć, ucięte liście wkładamy na dobę do szklanki z wodą, którą co 3-4 godziny zmieniamy. Aloinę można też odseparować ręcznie, ale wymaga to pewnej wprawy. Po upływie doby liście wyciągamy, przecinamy wzdłuż i łyżeczką lub nożem wydobywamy galaretowaty środek (żel). Tak otrzymujemy bazę do wielu różnych domowych kosmetyków. Przechowujemy ją do dwóch tygodni w szczelnym, wysterylizowanym pojemniku w lodówce. Aby wydłużyć trwałość, możemy dodać 10-20 kropli witaminy E oraz 1 gram witaminy C, które z jednej strony zadziałają jak konserwanty, a z drugiej – wzmocnią działanie żelu. Są też naturalnymi antyoksydantami.

Co możemy zrobić z tak pozyskanego surowca? 

• Peeling do twarzy i ciała – wystarczy zmieszać zblendowany miąższ z cukrem i sokiem z cytryny w ilościach dostosowanych do przeznaczenia (na ciało więcej). 
• Aloesowy tonik do twarzy – łyżeczkę zblendowanego żelu rozcieńczamy w 250 ml przegotowanej wody, możemy zmieszać z naparem z rumianku (ostudzonym). 
• Odżywka do brwi i rzęs – odrobinę zblendowanego miąższu mieszamy z oliwą z oliwek i za pomocą szczoteczki nakładamy na brwi i rzęsy, najlepiej na noc.
• Nawilżająco-ściągająca maseczka do twarzy, np. z ogórkiem – 2 łyżeczki żelu mieszamy z 1/2 startego i odciśniętego z soku ogórka, nakładamy na twarz na 15 minut, następnie spłukujemy.

Pomysłów na domowe kosmetyki z aloesu jest znacznie więcej. Wszystko zależy od naszej wyobraźni oraz potrzeb skóry. Nie musimy do ich stworzenia używać liści, które mamy w domu. Można po prostu kupić gotowy żel. 

^[i] Źródło: http://www.czytelniamedyczna.pl/5260,waciwoci-prozdrowotne-aloesu-zwyczajnego-aloe-vera-l-webb-aloe-barbadensis-mill.html (dostęp: 20.03.2022)