Bariera hydrolipidowa to naturalna tarcza ochronna skóry. Jest bardzo cienka i dlatego łatwo ją uszkodzić. Trzeba więc bardzo o nią dbać, bo jej kondycja jest niezwykle ważna dla zdrowia i wyglądu naszej cery. Jak to robić prawidłowo?
Czym jest bariera hydrolipidowa?
Zanim przejdziemy do sedna, warto wiedzieć, czym dokładnie jest bariera hydrolipidowa. To cienka warstwa składająca się z mieszanki lipidów (tłuszczów) i wody – rodzaj emulsji. Pełni kilka bardzo ważnych funkcji. Po pierwsze, utrzymuje odpowiedni poziom nawilżenia skóry, zapobiegając jej przesuszeniu. Po drugie, chroni ją przed niechcianymi gośćmi, takimi jak bakterie, alergeny, zanieczyszczenia czy promieniowanie UV (nie mylić jednak z ochroną UV). Ponadto pomaga regulować pH skóry, co jest ważne dla jej zdrowego wyglądu i funkcjonowania.
Przyczyny uszkodzenia bariery hydrolipidowej
Patrząc z punktu widzenia ochrony skóry bariera hydrolipidowa musi być bardzo silna i w istocie tak jest. Niemniej ze względu na to, że jednocześnie jest warstwą bardzo cienką, łatwo może zostać naruszona.
Przyczyn może być wiele. Kosmetyki zawierające silne detergenty zmywają nie tylko makijaż, ale też część bariery hydrolipidowej. Częste peelingi, gorące kąpiele czy nawet zmiany temperatury też nie pomagają. Nie zapominajmy o diecie – jeśli jest uboga w kwasy tłuszczowe czy witaminy, również może skutkować osłabieniem naszej warstwy ochronnej. Także stres, zanieczyszczenia środowiska oraz promieniowanie UV nie są dla niej obojętne.
Objawy uszkodzonej bariery hydrolipidowej
Jak więc rozpoznać, że nasza bariera hydrolipidowa woła o pomoc? Nie jest to trudne. Skóra trochę zaczyna się buntować – staje się sucha, szorstka, czasem ściągnięta i może się łuszczyć. Pojawiają się na niej podrażnienia, zaczerwienienia, a nawet drobne wypryski. Możemy też odczuwać świąd i pieczenie. Jeśli mamy wrażenie, że skóra jest bardziej wrażliwa niż zwykle i źle reaguje nawet na dotyk, to znak, że coś może być nie tak z barierą hydrolipidową.
Jak odbudować barierę hydrolipidową?
Ale nie ma co panikować. Odbudowa warstwy hydrolipidowej jest możliwa i wcale nie tak trudna, jak się wydaje. Zacznijmy od znalezienia przyczyny problemu. Zwróćmy uwagę na naszą rutynę pielęgnacyjną. Czy stosujemy delikatne środki myjące, które nie naruszą naturalnej warstwy ochronnej skóry? Sprawdźmy, czy w składach naszych kosmetyków nie ma detergentów i alergenów? Czy są w nich substancje wzmacniające barierę hydrolipidową?
Składnikom chcę poświęcić więcej miejsca.
Składniki wzmacniające barierę hydrolipidową
Warstwa hydrolipidowa, podobnie jak nasza skóra, ma zdolność do samoregeneracji. Niemniej w czasach wszechobecnych zanieczyszczeń, stresu, który dotyka coraz więcej osób i ogólnie stylu życia, który trudno nazwać zdrowym, warto jej w tym pomagać stosując kosmetyki ze składnikami, które ją wzmacniają. Oto najważniejsze z nich:
1. Ceramidy
Lipidy występujące naturalnie w warstwie rogowej naskórka uzupełniają ubytki w strukturze skóry, wzmacniając jej barierę ochronną. Pomagają też zapobiegać przeznaskórkowej utracie wody (TEWL) i chronią skórę przed szkodliwymi czynnikami zewnętrznymi.
2. Kwasy tłuszczowe omega-3 i omega-6
Tzw. niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe (NNKT), takie jak kwas linolowy i alfa-linolenowy, wspierają regenerację bariery lipidowej skóry. Dostarczają także składników odżywczych niezbędnych do jej odbudowy i utrzymania integralności.
3. Skwalan
Naturalny emolient, który pozyskujemy z oliwy z oliwek lub trzciny cukrowej, „naśladuje” naturalne lipidy skóry. Dzięki temu nawilża ją i wzmacnia barierę hydrolipidową, a jednocześnie nie pozostawia tłustej warstwy.
4. Niacynamid (witamina B3)
Wspomaga syntezę ceramidów i innych lipidów w skórze, przyczyniając się do wzmocnienia bariery ochronnej. Niacynamid ma również właściwości przeciwzapalne, więc pomaga redukować częste w przypadku uszkodzonej czy naruszonej warstwy hydrolipidowej zaczerwienienia i podrażnienia.
5. Gliceryna roślinna
Jest humektantem, który przyciąga i zatrzymuje wilgoć w skórze, przez co pomaga utrzymać odpowiednie nawilżenie, a to jest bardzo ważne dla prawidłowego funkcjonowania bariery hydrolipidowej.
6. Kwas hialuronowy
Naturalnie obecny w skórze silny humektant wiąże wodę w naskórku, przez co zapewnia głębokie nawilżenie. Pomaga to utrzymać elastyczność skóry i wspiera funkcje bariery ochronnej.
7. Pantenol (prowitamina B5)
Nawilża i regeneruje, a jednocześnie wspomaga procesy gojenia, łagodzi podrażnienia. Zwiększa zdolność skóry do zatrzymywania wilgoci wzmacniając tym samym barierę hydrolipidową.
8. Oleje roślinne bogate w kwasy tłuszczowe
Olej z awokado, arganowy, jojoba czy olej z wiesiołka i inne dostarczają skórze niezbędnych lipidów, odżywiają ją i wzmacniają barierę ochronną. Są też bogate w witaminy i antyoksydanty, co pomaga utrzymać zdrowie skóry.
9. Mocznik
To jeden ze składników naturalnego czynnika nawilżającego skóry (NMF). Mocznik zwiększa jej zdolność do wiązania wody, poprawia nawilżenie i elastyczność, wspierając funkcjonowanie bariery hydrolipidowej.
10. Aminokwasy
Również stanowią część NMF. Pomagają w utrzymaniu nawilżenia skóry, wspierają regenerację i wzmacniają naturalną barierę ochronną.
11. Antyoksydanty
Znane przeciwutleniacze, takie jak witamina E, witamina C czy koenzym Q10, chronią lipidy skóry przed utlenianiem i uszkodzeniami spowodowanymi przez wolne rodniki. Pomaga to w utrzymaniu integralności bariery hydrolipidowej.
Jak zregenerować i wzmocnić barierę hydrolipidową?
O kosmetykach ze sprzyjającymi jej składnikami już wspomniałam, ale jest jeszcze kilka ważnych zasad, których wprowadzenie do naszej pielęgnacji i higieny życia pomoże wzmocnić barierę hydrolipidową. Zebrałam je poniżej:
- dbajmy o odpowiednie nawilżenie skóry, które pomaga w utrzymaniu jej elastyczności i sprzyja regeneracji bariery ochronnej,
- unikajmy agresywnych detergentów, ponieważ silne środki myjące mogą uszkadzać barierę hydrolipidową,
- jeśli mamy skłonności do naruszania bariery hydrolipidowej, np. nasza skóra jest wrażliwa albo sucha, ostrożnie stosujmy peelingi, zwłaszcza mechaniczne,
- dbajmy o dietę bogatą w zdrowe tłuszcze – spożywanie produktów bogatych w kwasy omega-3 i omega-6, takich jak orzechy czy oleje roślinne, wspiera skórę od wewnątrz,
- skoro mowa o diecie, pamiętajmy również o wypijaniu minimum 1,5 l wody dziennie,
- chrońmy skórę przed czynnikami zewnętrznymi – stosujmy kremy z filtrami przeciwsłonecznymi, unikajmy ekstremalnych temperatur i zabezpieczajmy skórę przed wiatrem czy mrozem,
- jeśli widzimy, że nasza skóra potrzebuje znacznie mocniejszego wsparcia, sięgnijmy po krem regenerujący warstwę hydrolipidową, zawierający całą gamę składników, które jej sprzyjają.
Mocna bariera hydrolipidowa to nie tylko się zdrowy wygląd skóry i jej odporność na podrażnienia, ale też opóźnienie procesu starzenia.
Nasze tipy:
1. Oleje roślinne na wilgotną skórę
Po kąpieli lub prysznicu, gdy skóra jest jeszcze lekko wilgotna, nałóż na nią kilka kropli naturalnego oleju, takiego jak olej jojoba, migdałowy czy z pestek winogron. Oleje te są bogate w niezbędne kwasy tłuszczowe, które pomogą wzmocnić barierę hydrolipidową, zatrzymując wilgoć w skórze i chroniąc ją przed przesuszeniem.
2. Dodaj ceramidy do swojej codziennej pielęgnacji
Wzbogać swoją rutynę pielęgnacyjną o produkty zawierające ceramidy. Możesz też dodać kilka kropli serum z ceramidami do swojego ulubionego kremu lub balsamu. Ceramidy uzupełniają ubytki w barierze hydrolipidowej, wzmacniając ją i przywracając skórze elastyczność oraz zdrowy wygląd.
