Starzenie się skóry – czy da się opóźnić ten proces?

Starzenie się skóry to nieodłączny element całego procesu starzenia się organizmu i wpływ na jego intensywność ma wiele różnych czynników. Jak się objawia? Dlaczego u jednych osób skóra starzeje się szybciej, a u innych wolniej? Co się do tego przyczynia i czy można to opóźnić? Sprawdźmy.

Jakie są przyczyny starzenia się skóry?

Skóra podlega procesowi starzenia się, podobnie jak cały nasz organizm. I tak jak w przypadku pozostałych organów (skóra jest największym z nich), podobne są tego przyczyny. Istnieją dwa główne powody starzenia się:

1. endogenny (wewnątrzpochodny), który wiąże się z kilkoma czynnikami:

• aktualnym wiekiem organizmu (tzw. chronostarzenie),
• zmianami hormonalnymi (starzenie menopauzalne),
• czynnikami genetycznymi,
• jakością diety (czym odżywiamy organizm, w tym skórę).

2. egzogenny (zewnątrzpochodny), który zależy od czynników środowiskowych, m.in.:

• promieniowania UV (fotostarzenie),
• zanieczyszczeń środowiska,
• jakości pielęgnacji.

Jakie są objawy starzenia skóry?

Pierwszym objawem, który nieodłącznie kojarzy się ze starzeniem skóry, są zmarszczki. Pierwsze związane z tym procesem pojawiają się około 25. roku życia, ponieważ to wtedy nasza skóra zaczyna się biologicznie starzeć. Kolejne dostrzegalne objawy to utrata jędrności, gładkości i sprężystości, zanikanie naturalnego blasku, wiotkość, suchość czy plamy pigmentacyjne. Im cera starsza, tym bardziej widoczne staje się również działanie grawitacji – zmienia się owal twarzy, opadają kąciki ust i powieki, pogłębiają się bruzdy nosowo-wargowe. To wszystko skutki powolnego zanikania włókien kolagenowych i elastyny, a także zmniejszania się wraz z wiekiem poziomu zawartości kwasu hialuronowego w skórze.

Co wpływa na starzenie się skóry?

Promieniowanie UV

Bez wątpienia jest to, oprócz wieku, najważniejsza przyczyna starzenia się skóry. Promieniowanie UV odpowiada za 80% objawów starzenia się cery w obrębie zwyczajowo odsłoniętych części ciała, a więc twarzy, szyi i dekoltu oraz dłoni. Niemałe spustoszenie czyni tutaj opalenizna, zwłaszcza gdy mamy jasną karnację i skłonności do oparzeń słonecznych.

Styl życia

Nasz styl życia szybko znajduje odbicie w naszym wyglądzie. O ile w przypadku organów wewnętrznych skutki mogą być odsunięte w czasie, o tyle na skórze, zwłaszcza twarzy, błyskawicznie widać wpływ, np. zaburzeń snu czy nałogów. Cera palaczy, czy osób nadużywających alkoholu, jest szaroziemista, czasem zażółconą, przesuszona i znacznie bardziej poprzecinana zmarszczkami niż cera osób wysypiających się, pozbawionych nałogów i prowadzących zdrowy, aktywny styl życia.

Stres

Stres ma destrukcyjny wpływ na funkcjonowanie całego naszego organizmu. Nie omija także skóry, na której – szczególnie w obrębie twarzy – widać pogłębione zmarszczki, będące skutkiem nadmiernego napięcia, braku snu itp.

Odżywianie i odpowiednie nawodnienie

Składniki odżywcze, które dostarczamy naszemu organizmowi wraz z posiłkami, również mają istotny wpływ na wygląd skóry. Niedobory witamin czy mikroelementów mogą objawiać się nieestetycznymi zajadami czy pęknięciami (brak witamin C i D), suchością skóry (niedobór witamin rozpuszczalnych w tłuszczach, takich jak witamina A, D, K czy E), podkrążonymi oczami, które mogą być również objawem anemii (niedobór cynku, żelaza, selenu czy kwasu foliowego), pękającymi naczynkami (niedobory witaminy C).

Ogromną rolę ma również to, czy dbamy o odpowiednie nawodnienie organizmu. Pamiętajmy, że składa się on w 65% z wody i jest ona niezbędna do wszystkich procesów życiowych w nim zachodzących. Dlatego dla prawidłowego ich przebiegu należy wypijać minimum 1,5 l wody dziennie.

Smog i zanieczyszczenia

Smog i zanieczyszczenia atmosferyczne mają na naszą skórę równie destrukcyjny wpływ co promieniowanie UVA. W smogu obecne są metale ciężkie, takie jak ołów, kadm, chrom, rtęć, tlenki azotu, dwutlenek siarki, pyły niskocząsteczkowe itp. To substancje, które bardzo niekorzystnie wpływają na stan naszej cery. Z jednej strony stały kontakt z nimi zwiększa ryzyko wystąpienia chorób dermatologicznych, takich jak egzema, trądzik (w tym trądzik różowaty), alergie skórne, a nawet nowotwory. Z drugiej strony zaś wpływa na ogólny stan cery, wywołując przesuszenia, przebarwienia, wypryski, zwiększając wrażliwość na czynniki zewnętrzne, powodując tzw. nadreaktywność skóry (zaczerwienienie, pieczenie i swędzenie w kontakcie z czynnikami zewnętrznymi, a nawet pod wpływem dotyku). Smog ponadto znacząco przyspiesza procesy starzenia się skóry.

Hormony

Jest to najczęściej przyczyna powiązana z tzw. chronostarzeniem. Warto pamiętać, że za gładkość i młody wygląd skóry odpowiadają dwa białka – kolagen i elastyna. Ich produkcję w organizmie stymulują żeńskie hormony płciowe – estrogen i progesteron, których poziom gwałtownie spada koło 45. roku życia. Od tego momentu zmarszczki pogłębiają się znacznie szybciej niż wcześniej, a skóra szybko traci jędrność i sprężystość. Zmniejsza się również zdolność naskórka do odnowy, co dodatkowo negatywnie wpływa na wygląd cery[1].

Również zaburzenia hormonalne w młodszym wieku mogą mieć negatywny wpływ na wygląd cery i szybsze jej starzenie.

Czy można zatrzymać proces starzenia się skóry?

To jedno z najważniejszych, o ile nie najważniejsze pytanie stawiane przez producentów kosmetyków, kosmetologów oraz przedstawicieli medycyny estetycznej. Niestety, podobnie jak nie da się zatrzymać procesu starzenia całego organizmu, tak samo nie można tego zrobić ze starzeniem się skóry. Można jednak go spowolnić. Jak? Odpowiedzi znajdują się powyżej – prowadzenie zdrowego stylu życia, odpowiednia dieta i nawadnianie organizmu, redukowanie stresu i niewystawianie się nadmiernie na działanie promieniowania UV oraz smogu z pewnością wpłynie pozytywnie na wygląd naszej skóry. Ogromną rolę odgrywa także odpowiednia pielęgnacja, i to zarówno w młodszym wieku, gdy na skórze nie widać jeszcze oznak starzenia, jak i wówczas, gdy zmarszczki i inne objawy się pojawią i zaczną pogłębiać.

Warto zadbać o odpowiednią ochronę skóry – zarówno UV (kluczowe jest stałe stosowanie kremów z SPF), jak też antysmogową (świetnie sprawdzi się miejski krem ochronny, który chroni skórę przed tzw. miejskim stresem, w tym smogiem i zanieczyszczeniami).

Kosmetyki przeciwstarzeniowe – czym się charakteryzują?

Kosmetyki przeciwstarzeniowe powinny przede wszystkim stymulować naturalne procesy zachodzące w skórze, które sprawiają, że dłużej zachowuje ona młodość. Po pierwsze, powinny wspierać odnowę naskórka, po drugie podnosić poziom produkcji kolagenu, elastyny oraz kwasu hialuronowego, po trzecie – intensywnie nawilżać i odżywiać.

Doskonałym sposobem na odnawianie naskórka jest jego regularne złuszczanie, tak aby pozbyć się martwych komórek. Dzięki temu cera szybciej się regeneruje, a obecne w kosmetykach składniki aktywne, stymulujące produkcję włókien kolagenowych, elastyny i kwasu hialuronowego, wnikają głębiej i działają skutecznie. Warto sięgnąć po multifunkcyjny peeling do twarzy, który nie tylko usuwa martwy naskórek, ale też nawilża, odżywia i rozświetla skórę. Stosowany regularnie redukuje zmarszczki, wyraźnie poprawia koloryt skóry i odnawia ją.

Kompleksy składników działających przeciwstarzeniowo zawierają produkty z kategorii anti-aging. Są to m.in. składniki:

• przeciwzmarszczkowe (np. ekstrakt commiphora mukul zawarty w kremie pod oczy),
• wygładzające (np. działający jak naturalna botulina ekstrakt z lawendy motylej znajdujący się w serum naturalnie wygładzającym),
• odnawiające (np. retinol i bakuchiol zawarte w naturalnym kremie z retinolem Game Changer),
• liftingujące i ujędrniające (np. Neodermyl™ – peptyd miedziowy, którego działanie pobudza produkcję tropoelastyny i elastyny, odpowiadających za jędrność, sprężystość i wytrzymałość mechaniczną skóry, który znajdziemy w naturalnym kremie liftingującym).

[1] Marta Kadzik-Wasyl, Magdalena Jurzak. Cera naczyniowa – przyczyny, pielęgnacja, leczenie [On-line]. Protokół dostępu: https://repozytorium.ka.edu.pl/bitstream/handle/11315/812/Jurzak_Magdalena_Wpływ_hormonow_na_starzenie_sie_skory_2012.pdf  (12.08.2020 r.)