Bezpieczne dla zdrowia dezodoranty – czyli jakie?
Naturalne dezodoranty i antyperspiranty są dostępne coraz powszechniej, jednak wciąż jeszcze wokół nich wiele niedopowiedzeń. Szczególne wątpliwości wywołuje kwestia ich skuteczności. Dziś zamierzam je rozwiać.
Dlaczego się pocimy?
Pocenie się to naturalny proces zachodzący w organizmie człowieka. Spełnia wiele funkcji:
- w ten sposób nasze ciało reguluje swoją temperaturę, chroniąc ją przed wychłodzeniem lub przegrzaniem i utrzymując ją na optymalnym poziomie ok. 37,5 stopni Celsjusza,
- utrzymuje odpowiedni poziom pH skóry,
- pomaga wydalać szkodliwe substancje będące produktami ubocznymi działania organizmu oraz związki mineralne,
- pocenie się to także forma wsparcia organizmu w trakcie wysiłku (np. sportowcy pocą się szybciej, bo dzięki obniżeniu temperatury ciała wzrasta ich wydolność) oraz sygnał ostrzegający o zagrożeniu (nawet jeśli jest ono wywołane tylko wewnętrznym lękiem, np. stres przed egzaminem) lub złym stanie zdrowia.
Pot jest substancją niemalże bezzapachową – składa się w 98% z wody, a pozostałe 2% to roztwór chlorku sodu, mocznik, amoniak oraz związki mineralne, jak żelazo, potas i magnes. Z drugiej strony to właśnie pot odpowiada za brzydki zapach ciała, ponieważ gruczoły potowe to miejsca chętnie zasiedlane przez mikroorganizmy i bakterie rozkładające pot.
Dezodoranty, antyperspiranty – czym się różnią?
Choć często zdarza się, że używamy tych pojęć zamiennie, dezodorant i antyperspirant to produkty, których funkcja bardzo się od siebie różni. Mówiąc najprościej – dezodorant maskuje zapach potu, a antyperspirant, oprócz maskowania, także ogranicza pocenie się. Przyjrzyjmy się tym różnicom dokładniej.
Dezodorant – jak działa?
Dezodorant maskuje zapach potu. Tradycyjne dezodoranty składają się głównie z alkoholu i substancji zapachowych oraz antybakteryjnych, które mają zmniejszać ilość bakterii na skórze, zapobiegając tym samym procesowi rozkładu potu. Bakteriobójcze składniki dezodorantu nie mają znaczącego wpływu na intensywność pocenia. Dezodoranty działają krótko i bardzo łagodnie, zatem powinny być stosowane częściej, po uprzednim umyciu się.
Antyperspirant – jak działa?
W odróżnieniu od dezodorantu, antyperspirant, oprócz substancji zapachowych i antybakteryjnych, zawiera także związki chemiczne ograniczające pocenie. Są to najczęściej alkaliczne sole glinu (aluminium), które aktywują się w kontakcie z ciepłem i wilgocią ludzkiego ciała, zwężając pory, a tym samym regulując intensywność wydzielania potu. Co ważne, antyperspiranty działają dopóty, dopóki ich nie zmyjemy ze skóry, dlatego większość z nich może ograniczać pocenie i niwelować zapach potu nawet przez cały dzień.
Dezodoranty, antyperspiranty – czym się kierować w ich wyborze?
Decyzja o tym, czy wybrać dezodorant, czy antyperspirant zależy od nas. Jednak warto mieć na uwadze, że osoby, które nie pocą się zbyt intensywnie, nie muszą sięgać po ten drugi rodzaj produktu. Wystarczy zwykły dezodorant, który zamaskuje zapach i zapobiegnie rozwojowi bakterii w gruczołach potowych. Jeśli jednak pocimy się obficie, a zapach jest nieprzyjemny, kupmy antyperspirant.
W przypadku wyjątkowo obfitego pocenia warto rozważyć wizytę u lekarza pierwszego kontaktu i zrobienie badań, ponieważ intensywne pocenie i silny, brzydki zapach potu często są skutkiem chorób. Być może zdiagnozowanie przyczyny i leczenie schorzenia zaradzi problemowi i blokowanie gruczołów potowych nie będzie konieczne.
Wybierając dezodorant lub antyperspirant, oprócz powyższych zaleceń, kierujmy się także ich zapachem. Oczywiste jest, że powinien nam odpowiadać, ewentualnie – jeśli stosujemy np. perfumy i nie chcemy, aby zapachy się mieszały – możemy wybrać produkty bezzapachowe.
Ważnym elementem, którym warto kierować się przy wyborze, jest też bezpieczeństwo dla skóry i całego organizmu. Powinniśmy po prostu wybierać dezodoranty bez soli aluminium czy sody.
Dezodoranty, antyperspiranty bezpieczne dla zdrowia
Naturalne dezodoranty i antyperspiranty, niezawierające substancji uznawanych za niebezpieczne lub szkodliwe dla skóry albo nawet całego organizmu, są już powszechnie dostępne, zatem wszystko zależy od naszej decyzji. Pamiętajmy, że konwencjonalne produkty tego typu zawierają, m.in.: aluminium, parabeny, triclosan oraz syntetyczne zapachy. Przyjrzyjmy się niektórym z nich.
Sole aluminium (sole glinu)
Sole glinu, m.in.: Aluminium Chloride, Aluminium Sulphate, Aluminium Chlorhydrate, Aluminium Phenosulphate, Aluminium Zirconium Tetrachlorohydrex, to najpopularniejszy składnik aktywny, który znajdziemy w większości popularnych dezodorantów i antyperspirantów. Glin jest pierwiastkiem silnie toksycznym, w szczególności dla naszego układu nerwowego, a w dodatku dużo łatwiej przenika przez skórę i wziewnie niż np. drogą pokarmową. Nic dziwnego, że jego zastosowanie w produktach mających kontakt ze skórą budzi kontrowersje.
Parabeny
Znane z innych produktów kosmetycznych, bardzo popularne konserwanty, znajdują się także w dezodorantach i antyperspirantach. Mają one właściwości estrogenopodobne, przez co mogą mieć wpływ na zaburzenia równowagi hormonalnej organizmu. Podobnie jak sole glinu, są także podejrzewane o wywoływanie licznych problemów zdrowotnych, w tym zwiększania ryzyka nowotworów.
Triclosan
Jest składnikiem równie powszechnie stosowanym w konwencjonalnych dezodorantach i antyperspirantach co dwa poprzednie. To substancja o działaniu antybakteryjnym, która zabija także grzyby. Amerykańska Agencja Żywności i Leków (FDA) klasyfikuje go jako pestycyd, a Amerykańska Agencja Ochrony Środowiska (EPA) jako prawdopodobny czynnik rakotwórczy.
Choć nie ma badań, które by jednoznacznie potwierdziły podejrzenia o przyczynianie się soli glinu do zachorowań na raka piersi, to jednak skoro istnieje możliwość znalezienia produktów niezawierających tej substancji (ani innych kontrowersyjnych), dlaczego mielibyśmy nie skorzystać z tej możliwości?
Naturalne dezodoranty, podobnie jak inne kosmetyki naturalne, bazują wyłącznie na zdrowych i bezpiecznych składnikach roślinnych. Najczęściej są to:
- olej kokosowy i olejki eteryczne (działają antybakteryjnie),
- soda oczyszczona[i] (zmienia odczyn pH pod pachami, aby utrudnić rozwój bakterii),
- ałun – naturalny minerał górski, zawierający naturalnie występujące w przyrodzie sole potasu i glinu, które jednak nie wnikają w skórę, a pozostają na jej powierzchni, dodatkowo ałun działa bakteriobójczo, jest hipoalergiczny i bezzapachowy,
- sole srebra (azotan srebra, chlorek srebra i tlenek srebra) działają bakteriobójczo,
- puder z bambusa – zawiera krzemionkę działającą antybakteryjnie,
- woda kwiatowa (najczęściej różana lub pomarańczowa) – zapewnia uczucie czystości i świeżości,
- substancje pielęgnujące i łagodzące, np. D-panthenol, witaminy C i E, alantoina, ceramidy, masło shea, olej jojoba lub kokosowy bądź wyciąg z aloesu.
Szukając dobrego, bezpiecznego dezodorantu lub antyperspirantu, zwróć uwagę na obecność tych składników i brak opisanych wyżej substancji uznawanych za szkodliwe.
[i] Istnieją również dezodoranty niezawierające sody oczyszczonej, co sprawia, że są delikatniejsze dla skóry.
